सालंतला पाऊस


पान्यासाठी पाय
रानावनात धावतात
गुरांढोरा पोटासाठी
बोंडा खावनं जगतात
तापलेल्या उन्हात
पाय चरचरतात
अन् सालंतल्या
माझ्या मनात
काजवं लुकलुकतात...

वैशाखाच्या राती काजव्यांनी 
पेटवल्या ज्योती
टप टप थेंब पडला
धुंद झाली माती
अन् सालंतल्या
माझ्या मनात
मेघ गानी गाती...

नदयतलं पानी
हौर मोठा मारतं
परयातनं, पांदळीतनं
वाटा खय खय काढतं
अन् सालंतलं मन 
माझं त्यात 
पोवानी मारतं...

भरतीचं पानी
वरवर चढतं
पावसाचं पानी
दरयाकडं पलतं
पोटूशा बोयरांनी
खाजाण सलसलतं
अन् सालंतलं मन 
माझं वल्गनीला धावतं...

तुंब-तुडूंब 
सरावन गोठता
वरसून ढग 
घागरी वतता
खवललेल्या दरयानं
माझं सालंतलं मन
लय लय भिता...

आषाढ म्हणजे
पावसाची झड
झाड पडं.. घर पडं..
कुठंतरी बुडाल्याची रडं
तरी सालंतलं मन 
माझं भिजाया धडपडं...

सालंतल्या मनात 
पावसाची गानी
चिंब भिजल्यापेक्षा
कधी झोडपल्याची..
कधी वाट पाहण्याची
भलीबुरी कहानी...

अमोल पालये, रत्नागिरी.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

संकासूर (sankasur)

Image
संकासूर समस्त कोकणवासिय आणि चाकरमानी यांच्या जगण्याचे टॉनिक म्हणजे शिमगोत्सव! बारावाड्यांच्या गावदेवाला फुल लागलं, रुपं चढलं की कोकणात पालख्यांचे ढोल वाजू लागतात. गावभोवनीच्या देवांबरोबर गावभोवनीचे खेळे सजतात आणि घरोघरी फिरू लागतात. असा हा कोकणातला शिमगोत्सव अनेकप्रकारे वैशिष्ठपूर्ण आहे. त्यातील एक वैशिष्ठ म्हणजे, हिंदू धर्मात भक्ताने देवालयात जावे, आणि देवाचे दर्शन घ्यावे, असा नियम आहे. कोकणातला शिमगोत्सव मात्र हा नियम दूर ठेवतो. येथे चक्क ग्रामदेव भक्ताघरी उंबरठा ओलांडून घरात येतात. येतात ते येतात, ढोल-ताशांचा शाही गोतावळा घेऊन येतात. दुसरं वैशिष्ठ म्हणजे, पालखीतले देव पौराणिक नाहीत. ब्रम्हा, विष्णू, महेश, राम-लक्ष्मण, कृष्ण असे प्रस्थापित देव नाहीत. पालखीतून गावभेटीला निघणारे देव हे पुराणाबाहेरचे आहेत. त्यांच्याकाही अवतार लिलाही माहित नाहीत, तरीही गेली हजारो वर्षे त्यांनी कोणतंही स्वत:च मार्केटिंग नसताना कोकणवासियांच्या मनावर गारूड केलं आहे. तिसरं विशेष म्हणजे, कोकणातल्या पालख्या पाहिल्या तर त्यात कमीत कमी तीन, जास्तीत जास्त पाच-सहा देव असतात. यातही सर्वाधिक असतात त्या स्त्री देवता.
Read more

एक तप.. विद्यार्थी गुणगौरवाचे!

Image
हा.. हा.. म्हणता सडयेतील विद्यार्थी गुणगौरवाला एक तप उलटलं. खर्‍या अर्थाने आज गुणगौरव ‘नांदता’ झाला आहे. या कार्यक्रमामुळे सडयेची शैक्षणिक ‘क्वालिटी’ प्रथमच सर्वांसमोर आली. याआधी हे असं होत नव्हतं. ते घडलं. यातून विद्यार्थ्यांना जी अफाट प्रेरणा मिळाली, तीला तोड नाही. बारा वर्षापुर्वी गावात एकही ‘सायन्स’चा विद्यार्थी नव्हता. आज तो आहे. बारा वर्षापुर्वी ‘इव्हेंट मॅनेजमेंट’ म्हणजे काय ते गावाला ठावूक नव्हतं. आज या कार्यक्रमामुळे ‘इव्हेंट मॅनेजमेंट’ करणार्‍या पोरांची फळी तयार होत आहे.  या कार्यक्रमाचे विशेष हे की, कमालीचे चोख नियोजन. त्यात कधीच ढिसाळपणा दिसला नाही. या कार्यक्रमात मुळातच सुरूवात करताना कार्यक्रमाची ध्येयं, धोरणं ठरवून घेतलेली होती, आणि त्यानुसार वाटचाल घडत राहिली. हा सारा प्रवास रम्य असला तरी याची सुरूवात खडतर होती. या प्रवासाची वाटचाल या गुणगौरवाचा शुभंकर म्हणून तप पुर्तीनिर्मित्त.. सन 2009.. कॉलेजला असल्यामुळे डोक्यात अगदी तेव्हापासूनच नवं काही करण्याच्या कल्पना सुचत होत्या. त्याचदरम्यान शिवलकरवाडीतील प्रतिष्ठित नागरिक श्री. हरिश्चंद्र शिवलकर हे अचानक भेटले. आदल्याच वर्षी
Read more

कोनाड्यातील हरवलेल्या वस्तू

Image
तु म्हाला दगडाच्या घडीव आणि ताशीव ‘डोणी’ माहित आहेत..?  नाही ना.. मग, ‘घिरट’...? बरं, ‘इरलं.. लामणदिवा.. तवी.. आयनापेटी.. कोनाडा.. माहित्येय?  नाही ना माहित... अर्थात जे माहितच नाही ते पाहण्याची गोष्ट दुरच..  नव्या पिढीला कोड्यात टाकणारी ही नावं आहेत आपल्याच कोकणातील जुन्या गृह संस्कृतीतील हरवलेल्या वस्तूंची. खरचं या वस्तू हरवल्या आहेत..  त्यातील काही आता शोधूनही सापडणे कठीण, आणि समजा सापडल्याच तर त्या आता केवळ एखाद्या वस्तू संग्रहालयातच ठेवाव्या लागतील. कोकणातील प्रत्येक घरात दैनंदिन वापराच्या अशा अनेक वस्तू होत्या की, ज्या कालौघात काळाच्या उदरात गडप झाल्या. कोकणात रस्ते आले. वीज आली, आणि हातात स्मार्टफोनही आला. त्यामुळे बैलगाडी गेली. उजेड पाडणारा कंदील गेला. पोरांच्या हातातला ‘विटीदांडू’ जावून ‘टॅब, स्मार्टफोन आला.. कालाय तस्मै नम:.. दुसरं काय?१२ बलुतेदार आणि १८ अलुतेदार यांनी मिळून गावगाडा चालायचा, त्यामुळे आजच्यासारखे यंत्रयुग नसूनही स्वातंत्र्यपूर्व काळात खेडी समृध्द होती. सुतार नांगर बनवायचा. लोहार हत्यारं घडवायचा. कुंभार मडकी बनवायचा. मग कुंभाराकडचे मडके शेतकर्‍याने घ्यायच
Read more